Het verhaal van Voorschoten gaat over een dorp met meerdere gezichten. De afgelopen tijd kon je die gezichten bewonderen tijdens een grote tentoonstelling in het Museum van Voorschoten. Voor wie het heeft gemist, even een paar hoogtepunten en een tip. Er is nog steeds een verkleinde versie van de expositie te zien in het museum aan de Voorstraat. Wel kaarten voor een bezoek reserveren

De geschiedenis van Voorschoten begint vijfduizend jaar geleden op een strandwal. Deze strandwallen zijn de enige bewoonbare plekken, want verder bestaat Holland vooral uit veel onbewoonbare veenmoerassen. Deze oudste bewoners laten hun sporen na in de vorm van de resten van een boerenhuis uit 2500 tot 2000 voor Christus. Of de Romeinen ook in Voorschoten hebben gezeten, is niet bekend, maar wel werd vlak langs de huidige Vliet een kanaal, het kanaal van Corbulo, als verbinding van de Rijn en de Maas gegraven.

Pas in de middeleeuwen wordt Voorschoten voor de eerste keer vermeld. Er is dan een agrarische gemeenschap met vee op de plek waar nu de Dorpskerk staat. Dat Voorschoten niet onbelangrijk is, blijkt uit het feit dat Floris V van Holland, Voorschoten in 1282 marktrechten schonk. De beroemde paardenmarkt vindt daar zijn oorsprong.

Het leven in het dorp verandert rond de 17e eeuw als Voorschoten wordt ontdekt door de adel als plek om de zomermaanden door te brengen. Rond 1750 telt het dorp 250 buitenplaatsen waar de elite uit Den Haag en Leiden de warme maanden doorbrengt, ver weg van de veelal ongezonde en stinkende stad.

Als het verblijf in de buitenplaatsen minder in trek raakt, ontwikkelt Voorschoten zich tot een dorp met veel industrie, vakmanschap en kunstnijverheid. De Zilverfabriek was daar een mooi voorbeeld van, maar later volgden ook een aardewerkfabriek en een tapijtknoperij. De aanleg van de spoorlijn en de opening van een station zorgden voor een stroomversnelling in de ontwikkeling van het dorp. Het inwonertal van Voorschoten groeit, nieuwe wijken worden gebouwd en zo ontstaat het Voorschoten zoals het nu bekend staat: een forensengemeente.

Alleen wel een forensengemeente waar je nog steeds de resten kunt zien van dat roemruchte verleden. Kijk maar naar Ter Wadding, Berbice, Beresteijn en de voormalige Zilverfabriek van Bernstein Kempen en Begeer of een van de in totaal 102 rijksmonumenten. Het verhaal van Voorschoten zie je in het museum, maar zeker ook op straat.